"કોઇનો લાડકવાયો"

1. આદરણીય શ્રી મેઘાણીભાઈની અદભૂત એક રચના......
   
   ' સમબડિઝ ડાર્લિંગ 'નો અનુવાદ
   "કોઇનો લાડકવાયો"
   
   રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી સમરાંગણથી આવે,
   ... કેસરવરણી સમરસેવિકા કોમલ સેજ બિછાવે;
   ઘાયલ મરતાં મરતાં રે! માતની આઝાદી ગાવે.
   કોની વનિતા, કોની માતા, ભગિનીઓ ટોળે વળતી,
   શોણિતભીના પતિ-સુત-વીરની રણશૈયા પર લળતી;
   મુખથી ખમ્મા ખમ્મા કરતી માથે કર મીઠો ધરતી.
   થોકે થોકે લોક ઊમટતા રણજોધ્ધા જોવાને,
   શાબાશીના શબ્દ બોલતા પ્રત્યેકની પિછાને;
   નિજ ગૌરવ કેરે ગાને જખમી જન જાગે અભિમાને.
   સહુ સૈનિકનાં વહાલાં જનનોમળિયો જ્યાં સુખમેળો,
   છેવાડો ને એક્લવાયો અબોલ એક સૂતેલો;
   અણપૂછયો અણપ્રીછેલો કોઇનો અજાણ લાડીલો.
   એનું શિર ખોળામાં લેવા કોઇ જનેતા ના'વી;
   એને સીંચણ તેલ-કચોળા નવ કોઇ બહેની લાવી;
   કોઇના લાડકવાયાની ન કોઇએ ખબર પૂછાવી.
   ભાલે એને બચીઓ ભરતી લટો સુંવાળી સૂતી,
   સન્મુખ ઝીલ્યાં ઘાવો મહીંથી ટપટપ છાતી ચૂતી;
   કોઇનો લાડકવાયાની આંખડી અમ્રુત નીતરતી.
   કોઇના એ લાડકવાયાનાં લોચનલોલ બિડાયાં,
   આખરની સ્મ્રતિનાં બે આંસુકપોલ પર ઠેરાયાં;
   આતમ-લપક ઓલાયો, ઓષ્ટનાં ગુલાબ કરમાયાં.
   કોઇનાં એ લાડકડા પાસે હળવે પગ સંચરજો,
   હળવે એનાં હૈયા ઊપર કર-જોડામણ કરજો;
   પાસે ધૂપસળી ધરજો, કાનમાં પ્રભુપદ ઉચરજો!
   વિખરેલી એ લાડકડાની સમારજો લટ ધીરે,
   એને ઓષ્ટ-કપોલે-ભાલે ધરજોક હુંબન ધીરે;
   સહુ માતા ને ભગિની રે! ગોદલેજો ધીરે ધીરે.
   વાંકડિયા એ ઝુલ્ફાંની મગરૂબ હશે કો માતા,
   એ ગાલોની સુધા પીનારા હોઠ હશે બે રાતા;
   રે! તમ ચુંબન ચોડાતાં પામશે લાડકડો શાતા.
   એ લાડકડાની પ્રતિમાનાં છાનાં પૂજન કરતી,
   એની રક્ષા કાજા અહનિરશ પ્રભુને પાયે પડતી;
   ઉરની એકાંતે રડતી વિજોગણ હશે દિનો ગણતી.
   કંકાવટીએ આંસુ ધોળી છેલ્લું તિલક કરતાં,
   એને કંઠ વીંટાયાં હોશે કર બે કંકણવંતા;
   વસમાં વળામણાં દેતાં બાથ ભીડી બે પળ લેતાં.
   એની કૂચકદમ જોતી અભિમાન ભરી મલકાતી,
   જોતી એની રૂધિર - છલક્તી ગજગજ પ્હોળી છાતી;
   અધબીડ્યાં બારણિયાંથી રડી કો હશે આંખ રાતી.
   એવી કોઇ પ્રિયાનો પ્રીતમ આજ ચિતા પર પોઢે,
   એકલડો ને અણબૂઝેલો અગન-પિછોડી ઓઢે;
   કોઇના લાડકવાયાને ચૂમે પાવકજ્વાલા મોઢે.
   એની ભસ્માંકિત ભૂમિ પર ચણજો આરસ-ખાંભી,
   એ પથ્થર પર કોતરશો નવ કોઇ કવિતા લાંબી;
   લખજો: 'ખાક પડી આંહી કોઇનાલાડકવાયાની'.

   
   - ઝવેરચંદ મેઘાણી